วันนี้ Be Witches, Bitches อาจจะมาแปลกนิดหน่อยเพราะไม่ได้มาในรูปแบบของพอดแคสต์ แต่พวกเราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับเรื่องราวของ Matriarchy และ Gender Roles Reversal ภายในซีรีส์ Motherland: Fort Salem กันให้มากยิ่งขึ้นกว่าเดิม เนื่องจากทั้งสองสิ่ง ถือเป็นสิ่งที่ซีรีส์ต้องการที่จะนำเสนอผ่านเรื่อราวของเหล่าแม่มดผู้กล้า ที่ทำหน้าที่เป็นทหารคอยปกป้องประเทศ และเข้าสู้รบกับผู้รุกราน ทั้งเพื่อป้องกันประเทศ และปกป้องเหล่าผู้มีเวทมนตร์กันเองด้วย ซึ่งถือได้ว่าเป็นความโดดเด่นและแตกต่างจากซีรีส์เรื่องอื่นๆ อย่างมาก
Gender Role Reversal
Gender Role Reversal หรือ การกลับขั้วของบทบาททางเพศ หลายคนอาจจะสงสัยว่านั่นคืออะไรกันแน่ ทำไมการกลับขั้วของบทบาททางเพศจึงกลายเป็รื่องที่น่าหยิบมาพูด เพื่อช่วยให้เข้าใจง่ายมากยิ่งขึ้น ให้ลองนึกถึงเรื่องราวใกล้ตัว อย่างการที่ปกติแล้ว เพศหญิง มักถูกมองว่าเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการผลิตลูก แต่เมื่อเกิดการกลับด้าน เพศชายจะกลายมาเป็นเครื่องมือผลิตลูกแทนที่เพศหญิง หรือ เพศชายที่ทำหน้าที่หาเลี้ยงครอบครัว และเพศหญิง จะทำหน้าที่ดูแลบ้าน เลี้ยงดูลูก และปรนนิบัติสามี แต่เมื่อมีการสลับขั้วบทบาททางเพศ กลายเป็นว่าเพศชายจะเข้ามาทำหน้าที่นี้ และผู้หญิงจะออกไปทำงานหาเลี้ยงครอบครัวแทน
แม้ว่าในปัจจุบัน จะมีการปรับเปลี่ยนในเรื่องของบทบาททางเพศภาวะกันมากขึ้นแล้ว แต่ก็ยังปฏิเสธไม่ได้ว่า gender stereotypes หรือ การเหมารวมทางเพศ ก็ยังคงมีอยู่ ยิ่งไปกว่านั้นแล้ว ภาพจำเหล่านั้นยังสร้างอคติต่อเพศหลากหลายด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะในเรื่องของ Heteronomative หรือ บรรทัดฐานรักต่างเพศ ที่มีการนำ Gender Roles เข้ามาครอบกรอบให้กับผู้ที่เป็น Sapphic (Women loving Women (WLW) include woman-aligned non-binary) และ Achillean (Men loving Men (MLM) include man-aligned non-binary) อีกด้วย นั่นถือเป็นผลพวงมาจาก Patriarchy (ปิตาธิปไตย) ที่พยายามจะกำหนดหน้าที่ให้กับผู้หญิง และลดบทบาทของผู้หญิงให้กลายเป็นเพียงแค่สิ่งของในครอบครัวเท่านั้น
ใน Motherland: Fort Salem ได้มีการปรับเปลี่ยนสังคมจากในโลกปัจจุบันที่เป็นของผู้ชาย ขับเคลื่อนสังคมด้วยปิตาธิปไตย ให้กลับด้านให้กลายเป็นสังคมมาตาธิปไตย ที่มีผู้หญิงเป็นผู้นำ และนำสังคม Matriarchal เข้ามาใช้เป็นแกนหลักในการดำเนินเรื่อง และพยายามที่จะสื่อสารเรื่องราวความแข็งแกร่งของผู้หญิงที่สามารถใช้ชีวิต มีอิสระ และไม่จำเป็นที่จะต้องมีผู้ชายเข้ามาคอยดูแลซัพพอร์ตตลอดเวลา
Matriarchy ใน Motherland: Fort Salem
Matriarchy หรือ มาตาธิปไตย คือ ระบบสังคมที่มีผู้หญิงเป็นผู้มีอำนาจหลักในสังคม บทบาทของผู้หญิงจะเป็นทั้งผู้นำทางสังคม ผู้นำประกอบพิธีทาศาสนา การสืบทอดมรดก ไปจนถึงสิทธิและอำนาจต่างๆ จะตกสู่ผู้หญิง ซึ่งสังคมมาตาธิปไตยนั้นมีมาอย่างยาวนาน นับตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเฉพาะในพื้นที่เอเชีย แอฟริกา ไปจนถึงแถบหมู่เกาะแปซิฟิค และในปัจจุบันก็ยังคงหลงเหลือสังคมในรูปแบบนี้อยู่บ้าง ไม่ว่าจะเป็น
- Mosuo ประเทศจีน ชุมชนมาตาธิปไตยแห่งสุดท้ายในประเทศจีนที่ยังคงหลงเหลืออยู่ มีประชากรประมาณ 40,000 คน โดยที่ผู้หญิงจะเป็นใหญ่ในสังคม และผู้ชายถูกลดบทบาทลงเหลือแค่เพียงลุงและน้าเท่านั้น
- Umoja ประเทศเคนยา คำว่า Umoja เป็นภาษาสวาฮิลีแปลว่า Unity ในชุมชนนี้ไม่มีผู้ชายอยู่เลย เพราะพวกเขาจะถูกแบนออกไป เนื่องจากเป็นชุมชนของผู้หญิงที่เคยประสบกับความรุนแรงทางเพศหรือความรุนแรงจากการถูกเลือกปฏิบัติ ก่อตั้งขึ้นในปี 1990
- Khasi ประเทศอินเดีย ชุมชนมาตาธิปไตยแห่งนี้มีประชากรกว่า 1,000,000 คน (ในปี 2011) โดยจะมีแม่และยายเป็นผู้เลี้ยงดูเด็ก ส่วนผู้ชายไม่ได้รับสิทธิ์นั้น อีกทั้งยังไม่สามารถเข้าร่วมงานสังสรรค์ภายในครอบครัวได้ และลูกจะสืบทอดตระกูลจากฝั่งของมารดาเพียงอย่างเดียว
- Minangkabau ประเทศอินโดนีเซีย ชุมชนนี้ถูกจัดว่าเป็นชุมชนมาตาธิปไตยที่มีขนาดใหญ่ที่สุด เนื่องจากมีประชากรกว่า 4,000,000 คน (ในปี 2017)
สำหรับใน Motherland: Fort Salem ที่มีการกลับขั้วบทบาททางเพศ เห็นได้ชัดตั้งแต่ในกองทัพ ไปจนถึงในโลกของคนที่ไ่ม่มีเวทมนตร์ ผู้หญิงรับบทนำทั้งในด้านการทหาร มียศสูง ตำแหน่งสูงกว่า และโดยเฉพาะในโลกของผู้มีเวทมนตร์ ที่ผู้หญิงสามารถเลือกคู่ครองของตัวเองได้ และผู้ชายที่แม้จะเป็นทหารเหมือนกัน แต่หน้าที่ของพวกเขากลับไม่ใช่การออกไปต่อสู้ แต่เป็นการทำอาวุธ สร้างความสุขให้กับผู้หญิง เป็นเครื่องผลิตทายาท อาจจะเรียกได้ว่าเป็นพ่อพันธุ์ให้กับเหล่าผู้มีเวทมนตร์รุ่นต่อๆ ไป เพื่อสร้างสายเลือดที่แข็งแกร่งขึ้น
สังคม Matriarchy ใน Motherland: Fort Salem นั้นเห็นได้อย่างชัดเจน โดยเฉพาะในสังคมภายในกองทัพ รวมไปถึงสังคมของเหล่าแม่มดในพื้นที่ต่างๆ เช่น
- ชุมชนของ Tally Craven เธอมาจาก Matrifocal Compound ใกล้ซาคราเนโต รัฐแคลิฟอร์เนีย ซึ่งในพื้นที่นี้เป็นพื้นที่ที่มีการสืบสายโลหิตและสืบทอดมรดกจากฝั่งของมารดาเป็นหลัก ส่วนผู้ชายจะถูกขับไล่ออกจากพื้นที่นั้นไป
- ชุมชนของกองทัพ โดยเฉพาะสังคมที่ Abigale Bellweather ที่ผู้หญิงมีสิทธิ์เลือกคู่ครองที่ต้องการ สามารถใช้ชีวิตได้ตามต้องการ ผู้ชายมีหน้าที่สร้างความสุขให้กับผู้หญิง อีกทั้งยังเป็นเครื่องผลิตลูก ที่จะมีการเลือกคู่ที่แข็งแกร่งเข้าด้วยกัน เพื่อสร้างสายเลือดแม่มดที่แข็งแกร่งต่อไป
- งาน Baltane ของเหล่าแม่มด ภายในพื้นที่ Fort Salem ที่มีการจัดงานขึ้น เพื่อให้เหล่าแม่มดได้รับการเติมเต็ม และได้รับความสุขจากกิจกรรมร่วมกัน เพื่อสร้างความแข็งแกร่ง และกอบโกยทุกๆ ความต้องการของพวกเขา
- การสืบทอดสายตระกูล จะสืบทอดทางฝั่งของผู้หญิงเป็นหลัก
Patriarchy ที่กำลังจะเติบโตในโลก Fort Salem
Patriarchy หรือ ปิตาธิปไตย คือระบบสังคมที่ผู้ชายเป็นผู้มีอำนาจหลัก ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตในหลายๆ ด้าน ทั้งการเป็นผู้นำทางการเมือง การจัดการธุรกิจ เป็นผู้นำทางด้านศาสนา เป็นผู้ชี้ระบบเศรษฐกิจ เป็นเจ้าของทรัพย์สิน ไปจนถึงการสืบทอดมรดกผ่านทางครอบครัวของผู้ชายเป็นหลัก นอกจากนี้แล้ว ยังเป็นระบบสังคมที่ผู้ชายพยายามเข้ามาควบคุม กำหนดบทบาทขอผู้หญิง ไปจนถึงการลดบทบาทในตำแหน่งอาชีพ ไปจนถึงการเรียน เพื่อให้ผู้ชายเป็นผู้ควบคุมและกำหนดหน้าที่ของผู้หญิง
สำหรับใน Motherland: Fort Salem อาจจะยังไม่เห็นชัดนักในซีซั่นแรก แต่เมื่อมีการเปิดตัวของ Ancient Enemy อย่าง Camarilla ที่พยายามฆ่าล้างเผ่าพันธุ์แม่มด ตั้งแต่อดีตจนมาถึงปัจจุบัน โดยเฉพาะช่วงเวลาที่ซิลลาและอนาคอสเธียแฝงตัวเข้าไปยังกลุ่มนี้เพื่อหาข้อมูล เราจะเห็นได้ชัดเลยว่าเหล่าผู้ชายที่เปิดเผยว่าพวกเขาเป็นหนึ่งใน Camarilla ต่างพยายามที่จะอ้างสิทธิ์ความเป็นใหญ่ภายในครอบครัว พยายามเข้ามาควบคุมในด้านต่างๆ เท่าที่สามารถทำได้ ทั้งการชักจูงสังคม การเป็นผู้นำด้านศาสนา การเป็นเจ้าของทรัพย์สิน การควบคุมผู้หญิง ลดบทบาท และกำหนดหน้าที่ให้พวกเขาเลี้ยงดูลูก ดูแลบ้าน และเป็นผู้ตัดสินใจในการกระทำต่างๆ แทนตัวผู้หญิงเอง
ซึ่งความกลัวเหล่าแม่มดนั้น ไม่ใช่ว่าจะเกิดขึ้นแค่เพียงในยุคนี้เท่านั้น แต่เห็นได้ชัดตั้งแต่ในสมัยอดีต ที่ผู้คนพยายามที่จะเข้ามากำจัดเหล่าแม่มด ซึ่งเราอาจจะบอกได้ว่านั่นเกิดขึ้นมาจากความกลัวผู้หญิงนั่นเอง เพราะว่าผู้ชายพยายามที่จะควบคุมผู้หญิงให้อยู่ในอำนาจของพวกเขา อีกทั้งการล่าแม่มดนั้นยังทำให้ผู้ชายเข้าไปมีส่วนร่วมในงานของผู้หญิงมากขึ้น และอาจบอกได้ว่าความพยายามนั้นยังทำให้เกิดการกีดกันผู้หญิงออกจากการเป็นผู้รักษาโรคอีกด้วย นอกจากนี้แล้ว เรื่องของศาสนาก็ยังเป็นองค์ประกอบหลัก เพราะว่าแม่มดในยุคก่อนนั้น ถือว่าเป็นภัยความมั่นคงของศาสนจักร โดยเฉพาะในช่วงยุคกลาง ที่พยายามจับกุมและลงโทษเหล่าแม่มดทั้งหลาย และใช้เครื่องมือทรมานนานาชนิด เพื่อให้ผู้หญิงเหล่านั้นยอมรับสารภาพในสิ่งที่ตนไม่ได้กระทำ
อย่างที่เห็นได้ชัดในซีรีส์ Motherland: Fort Salem ที่มีการพาทัวร์พิพิธภัณฑ์ภายในนั้น และโชว์เครื่องมือทรมานเหล่าแม่มดในยุคก่อนจำนวนมาก แสดงให้เห็นเลยว่า พวกเขาไม่เคยมีความปราณีต่อสิ่งที่พวกเขาไม่รู้จัก หรือแม้กระทั่งมนุษย์ที่ไม่ได้เหมือนกับเขา และแน่นอนว่าพวกเขาไม่ได้ยินยอมที่จะสงบศึกกับเหล่าแม่มดโดยสมัครใจ แต่เป็นการลงนามแลกเปลี่ยนข้อตกลงระหว่างกัน นั่นก็คือสนธิสัญญาเซเลม (Salem Accord) กับรัฐบาลสหรัฐอเมริกา เพื่อแลกเปลี่ยนกับการถูกกดขี่จากชาวเมือง เหล่าแม่มดจะทำการสนับสนุนการต่อสู้ทางเวทมนตร์และขยายอำนาจให้กับประเทศนั่นเอง
Motherland: Fort Salem ได้ทาง Disney+ Hotstar ทั้งสองซีซั่น
Source:
- https://mariga0099.medium.com/gender-stereotyped-roles-matriarchy-vs-patriarchy-a622700817c4
- https://www.townandcountrymag.com/society/tradition/g28565280/matriarchal-societies-list/
- https://thematter.co/social/gender-role-in-homosexual/
- https://www.yourch.org.au/patriarchy/
- https://www.facebook.com/ancientlearner/posts/1653281951431095/