Films with Queer Senior Representation for National Elderly Day
ช่วงเวลาที่ร้อนที่สุดของไทยเวียนมาถึงอีกครั้ง นอกจากจะเป็นช่วงวันหยุดยาวเนื่องในวันปีใหม่ไทยหรือสงกรานต์ วันที่ 13 เมษายนยังถือว่าเป็นวันผู้สูงอายุแห่งชาติ ที่มีขึ้นเพื่อสร้างการตระหนักรู้ถึงคุณค่าของเสาหลักสำคัญในสังคมที่ยึดเหนี่ยวจิตใจให้แก่คนรุ่นต่อมาจากประสบการณ์ชีวิตอันมากมาย เช่นเดียวกับคนสูงวัยที่เป็นสมาชิกของชุมชน LGBTQIAN+ ที่เติบโตผ่านยุคที่การเป็นผู้มีความหลากหลายทางเพศยังไม่ได้รับการยอมรับเป็นวงกว้าง
พวกเขาต้องเผชิญความท้าทายรอบด้านตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ตั้งแต่การถูกเลือกปฏิบัติในทางสังคม นับตั้งแต่หน่วยย่อยที่เล็กที่สุดในสังคม กรณีถูกตัดขาดจากครอบครัว การกีดกันในหน้าที่การงานที่ส่งผลกับความยากลำบากทางการเงิน การตกเป็นเหยื่อของอาชญากรรมที่เกิดจากความเกลียดชัง หรือซ้ำร้ายถูกมองว่าเป็นเรื่องผิดทั้งในทางโลกและทางศาสนา
ด้านกฎหมายในพื้นที่ที่ยังไม่มีการประกาศใช้กฎหมายอย่างสมรสเท่าเทียม พวกเขาได้รับผลกระทบโดยตรงกับเรื่องของกรรมสิทธิ์ในการซื้อที่อยู่อาศัย สิทธิในการรักษาพยาบาลที่คู่สมรสสามารถตัดสินใจเลือกการรักษาให้อีกฝ่ายในช่วงเวลาแห่งความเป็นความตาย รวมทั้งการเข้าถึงการกระบวนการผ่าตัดเพื่อยืนยันเพศในคนข้ามเพศที่เพิ่งมีโอกาสได้เปิดตัวในตอนแก่
ยิ่งไปกว่านั้น การมีอยู่ของผู้สูงอายุเควียร์ (queer senior) ยังช่วยกรุยทางสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เควียร์รุ่นหลังมีบุคคลต้นแบบที่เป็นเครื่องยืนยันถึงความแข็งแกร่ง ล้มและหยัดยืนขึ้นได้ต่อ พร้อมๆ กับปลอบประโลมว่าคนในชุมชนจะสามารถเติบใหญ่ ใช้ชีวิตตามอัตลักษณ์ของตัวเองได้อย่างภาคภูมิจวบจนบั้นปลาย แม้ว่าจะกำลังเผชิญกับความไม่แน่นอนที่รายล้อมแค่ไหน
แต่ไม่ใช่ทุกคนจะรู้จักหรือมีญาติที่เป็นผู้ใหญ่ที่เป็นเควียร์ในชีวิตจริง ดังนั้น การมีภาพตัวแทนของเควียร์สูงวัยที่ผ่านร้อนผ่านหนาวมามากมายในสื่อจึงมีความสำคัญไม่แพ้ช่วงวัยอื่น เพราะอย่างน้อยที่สุดผู้ชมก็ได้เห็นความเป็นไปได้ของอนาคตข้างหน้าที่ตัวเองใช้ชีวิตอย่างเต็มที่ แก่ตัวอย่างมีคุณภาพโดยโอบรับความรักที่มีต่อตัวเองและคนรอบข้าง ในขณะเดียวกันก็รับรู้ถึงปัญหาที่เควียร์ต้องเผชิญ ซึ่งต้องช่วยกันผลักดันต่อไป เพื่อเรียกร้องสิทธิที่เท่าเทียมให้เกิดขึ้นในคนทุกอัตลักษณ์
Queer seniors are the living proof of a hopeful future
รวมลิสต์แนะนำผลงาน Queer Senior Films เพื่อโอบกอดทุกคน
All Shall Be Well (2024)
Director: Ray Yeung
Genres: Drama
Representation: Asian / Sapphic
ภาพยนตร์ที่ตอกย้ำความสำคัญของสมรสเท่าเทียม เมื่อการจากไปอย่างกระทันหันของ Pat ทำให้คู่ชีวิตอย่าง Angie เผชิญกับความไม่แน่นอนสารพัด แม้กระทั่งสิทธิในที่อยู่อาศัยซึ่งร่วมกันสร้างมาด้วยน้ำพักน้ำแรงของพวกเขา เพียงเพราะข้อกฎหมายของฮ่องกงที่ไม่เอื้อให้กับคู่สมรสที่ไม่ใช่ชายหญิง
Angie มีชีวิตอยู่ร่วมกับ Pat ในฐานะคู่ชีวิตที่สมควรได้รับการยอมรับโดยพฤตินัยและนิตินัย แม้ว่าจะเป็นที่คุ้นเคยของครอบครัว Pat สุดท้ายญาติๆ กลับเข้ามาแทรกแซงทุกอย่าง โดยไม่รับฟังความเห็นของ Angie แม้แต่น้อย ตั้งแต่วิธีการทำศพที่สวนทางกับความตั้งใจสุดท้ายของ Pat ไปจนถึงทรัพย์สินในการครอบครองของพวกเขาที่ความเหลื่อมล้ำในสังคมยิ่งสร้างความร้าวฉาน
ดังนั้นแล้ว Angie ต้องยืนหยัดเพื่อตัวเองและสิ่งที่ Pat ต้องการ เพื่อฝ่าฟันอุปสรรคทุกอย่าง โดยมีพลังจากคนในชุมชน LGBTQIAN+ ที่คอยสนับสนุน เพื่อนเควียร์พลังเควียร์ที่ไม่ได้อยู่แค่ช่วงเวลาที่มีสุข แต่ร่วมสู้ไปด้วยกันยามทุกข์ยาก
Gods and Monsters (1998)
Director: Bill Condon
Genres: Drama / Biography
Representation: Achillean
TW: War / PTSD / Homophobia / Suicide
หนังบอกเล่าชีวิตบั้นปลายของ James Whale เจ้าพ่อหนังสยองขวัญขาวดำยุคแรกที่เป็นผู้กำกับ Frankenstein (1931) จนเป็นตำนาน หลังจากเกิดอาการโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) เขาถูกหลอกหลอนจากฝันร้ายในอดีต วัยเด็กอันแร้นแค้นของครอบครัวชนชั้นกรรมกร ทั้งพ่อที่ไม่ยอมรับในตัวตนของลูกที่ไม่สามารถเป็นลูกชายตามขนบสังคม การสูญเสียคนรักที่เป็นเพื่อนร่วมรบในสงครามไครเมีย และความจริงที่ว่าเขาไม่สามารถรังสรรค์ผลงานที่โด่งดังได้อีกแล้วตลอดชั่วชีวิตนี้หลังจากหนังอสุรกายเรื่องนั้น เหล่านี้รุมเร้าจนทำให้ร่างกายและจิตใจทรุดหนัก
กระทั่งได้เจอกับ Clayton Boone อดีตทหารในสงครามเกาหลีที่ปัจุบันไม่มีหลักแหล่งในชีวิต จนผันตัวมาทำงานรับจ้างทั่วไปในตำแหน่งคนสวนคนใหม่ ซึ่งทำให้ตัวเขากลับมามีแรงบันดาลใจในการสร้างผลงานศิลปะอีกครั้ง
ผลงานดังกล่าวส่งให้ Ian McKellen ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลนักแสดงนำชายยอดเยี่ยมบนเวที Academy Awards ปี 1999 สร้างประวัติศาสตร์ในฐานะนักแสดงเควียร์ที่ได้เปิดตัวต่อสาธารณะและรับบทเควียร์
Cloudburst (2011)
Director: Thom Fitzgerald
Genres: Comedy / Romance
Representation: Sapphic / Disability
หัวเราะเคล้าน้ำตาไปกับ Stella และ Dot คู่รักสูงวัยใจยังแซ่บกับการเดินทางสุดป่วนเพื่อแต่งงานกันอย่างถูกต้องตามกฎหมาย ณ ประเทศแคนาดา ปลายทางที่มีกฎหมายสมรสเท่าเทียมรองรับ เพื่อให้ได้มาซึ่งสิทธิในการให้ความยินยอมรักษาพยาบาลที่ทุกเพศต้องเข้าถึงได้และมีส่วนตัดสินใจในการรักษาชีวิตของคนที่เรารักได้อย่างทันท่วงที
ทั้งคู่ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันมานานกว่า 30 ปี และสังขารของ Dot ก็ร่วงโรยตามวัย โดยเฉพาะสายตาที่มืดมัวลงเรื่อยๆ กระทั่งเกิดอุบัติเหตุลื่นล้มจนบาดเจ็บ ทำให้ญาติของเธอตัดสินใจพาไปบ้านพักคนชรา แม้ Stella จะคัดค้าน แต่ในทางกฎหมายไม่สามารถแทรกแซงอะไรได้
สุดท้ายเธอเลยบุกไปชิงตัวคู่ชีวิตไปแต่งงานที่แคนาดาด้วยตัวเอง โดยระหว่างทางพวกเขารับหนุ่มนักเต้นซึ่งขอโบกรถมาด้วย เพิ่มความอลหม่านให้สถานการณ์ตรงหน้าเข้าไปอีกขั้น
A Secret Love (2020)
Director: Chris Bolan
Genres: Documentary
Representation: Sapphic
สารคดีที่สร้างจากชีวิตจริงของ Pat Henschel และนักเบสบอลหญิงชื่อดัง Terry Donahue คู่รักในยุค 1940 ที่ต้องปกปิดตัวตนที่แท้จริงและความรักของพวกเขากว่า 7 ทศวรรษจากการไม่ยอมรับความรักระหว่างเพศเดียวกันในบริบทสังคมขณะนั้น แม้กระทั่งการเขียนจดหมายรักยังต้องฉีกรายละเอียดส่วนตัวของตัวเองทิ้งหลังจากอ่านเสร็จเพราะไม่ต้องการให้ใครล่วงรู้
นักกีฬาเบสบอลหญิงที่เป็นเควียร์นับเป็นหนึ่งในแรงบันดาลใจของ A League of Their Own ทั้งภาพยนตร์ที่ออกฉายในปี 1992 และฉบับซีรีส์ทาง Prime Video สร้างโดยทีมงานเบื้องหลังที่มีอัตลักษณ์เควียร์ถึงสองคน ทั้ง Abbi Jacobson และ Will Graham ซึ่งทำให้เส้นเรื่องของ LGBTQIAN+ มีความชัดเจนขึ้นกว่าต้นฉบับ (สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ความเควียร์ในซีรีส์ A League of Their Own)
Will & Harper (2024)
Director: Josh Greenbaum
Genres: Comedy / Documentary
Representation: Transgender
TW: Transphobia
พลังของมิตรภาพที่ไม่เปลี่ยนแปลงระหว่าง Will Ferrell กับ Harper Steel เพื่อนรักที่รู้จักกันกว่า 30 ปี ตั้งแต่เข้าวงการมาทำรายการคอเมดี้ชื่อดังอย่าง SNL กับการผจญภัยด้วยการขับรถ (Road Trip) ข้ามประเทศรับชีวิตใหม่ของเพื่อนที่เพิ่งผ่านการผ่าตัดยืนยันเพศ (Transition) ช่วงปั้นปลาย
หนทางพิสูจน์ม้า กาลเวลาพิสูจน์คน ภาพยนตร์สารคดีของ queer senior บอกเล่าการเดินทางระยะไกลเพื่อลองทำสิ่งต่างๆ ในฐานะ Harper Steel ควบคู่กับบทสนทนาเปิดอกระหว่างเพื่อนสนิทในประเด็นคนข้ามเพศอย่างตรงไปตรงมา
Two of Us (2019)
Director: Filippo Meneghetti
Genres: Drama / Romance
Representation: Sapphic
Nina กับ Madeleine เป็นมากกว่าแค่เพื่อนวัยเกษียณข้างห้องในหอพัก แต่พวกเขาคือคู่รักที่คบหาดูใจกันมาหลายสิบปี และวางแผนจะย้ายไปใช้ชีวิตที่เหลืออยู่ยังกรุงโรม ประเทศอิตาลี สถานที่ที่พวกเขาได้พบเจอกันครั้งแรก
แต่ความฝันทุกอย่างก็มลายหายไป หลังจาก Madeleine เกิดอาการโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) จนทำให้เป็นอัมพาตและไม่สามารถพูดสื่อสารได้ ทำให้ลูกสาวของเธอยังไม่ได้รับรู้เรื่องราวความสัมพันธ์ของทั้งคู่ รวมทั้งความต้องการสุดท้ายในชีวิตของแม่ตัวเอง จึงต้องการที่จะขายอะพาร์ตเมนต์และพาแม่ไปรักษายังสถานบริบาลเพื่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยระยะสุดท้าย (Hospice) แทน
ความรักของทั้งคู่ถูกทดสอบด้วยเงื่อนไขทางร่างกายและปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้อย่างครอบครัว พวกเขาจะสามารถกลับสู่อ้อมกอดของกันและกันได้อีกหรือไม่
Supernova (2020)
Director: Harry Macqueen
Genres: Drama / Romance
Representation: Achillean
การเดินทางโดยรถบ้านไปยัง Lake District ทะเลสาบและอุทยานแห่งชาติที่ใหญ่ที่สุดของสหราชอาณาจักร ตั้งอยู่ในภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศ ซึ่งนอกจากจะเป็นการพบปะครอบครัวและเพื่อนฝูงอันเป็นที่รักแล้ว ยังเป็นการเดินทางแข่งกับเวลาของ Sam และ Tusker คู่รักที่อยู่ด้วยกันมา 20 กว่าปี ก่อนที่อาการสูญเสียความทรงจำและการรับรู้จะพรากคนที่รักที่สุดไป หลังจาก Tusker ได้รับวินิจฉัยว่าเป็นโรคสมองเสื่อมก่อนวัยเมื่อ 2 ปีก่อน
For 80 Days (2010)
Directors: Jon Garaño / Jose Mari Goenaga
Genres: Drama / Romance
Representation: Latinx / Sapphic
ชีวิตบ้านไร่อันแสนจำเจของ Axun หญิงชราวัย 70 ปีที่เข้ากันไม่ได้กับสามี ลูกสาวหรือเพื่อนๆ ของตัวเอง กระทั่งได้พบเจอกับ Maite เพื่อนสมัยเด็กโดยบังเอิญที่โรงพยาบาล ซึ่งตอนนี้เป็นนักเปียโนและอาจารย์สอนเปียโน
แม้ว่าพวกเขาจะเติบโตมีชีวิตที่แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง ความหลังของทั้งคู่กับความสัมพันธ์ที่มากกว่าแค่มิตรภาพก็ลุกโชนขึ้นมาอีกครั้งหลังจากห่างหายกันไปกว่า 50 ปี
Love Is Strange (2014)
Director: Ira Sachs
Genres: Drama / Romance
Representation: Achillean
Ben Hull และ George Garea คู่รักวัยเกษียณที่ครองคู่กันมากว่า 39 ปี ในที่สุดก็ได้เข้าพิธีแต่งงานอย่างเป็นทางการ แต่โชคชะตากลับเล่นตลก เมื่อ George ถูกไล่ออกจากการเป็นคุณครูในโรงเรียนคาทอลิคด้วยสาเหตุจากอัตลักษณ์ของตนเอง ในขณะที่ Ben วัย 71 ปีก็เกษียณอายุมาระยะหนึ่งแล้ว
ทั้งคู่ต้องเผชิญกับวิกฤตทางการเงินขั้นรุนแรงจนต้องย้ายออกจากอะพาร์ตเมนต์ เพราะสู้ค่าเช่ารายเดือนต่อไปไม่ไหว Ben และ George ต้องระหกระเหินไปอาศัยอยู่กับญาติๆ ของตัวเอง ซึ่งต้องเผชิญความท้าทายแตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะเป็นปัญหาช่องว่างระหว่างวัย ความแตกต่างของความคิดเห็นของคนรุ่นหนึ่งกับอีกรุ่น โดยเฉพาะเรื่องของความหลากหลายทางเพศ
Older Than What? (Short 2018)
Director: Steen Starr
Genres: Documentary / Comedy
Representation: Sapphic / Achillean / Queer / Black
สารคดีสั้นบน Vimeo ที่บันทึกบทสัมภาษณ์ถาม-ตอบจำนวน 10 ข้อของผู้อาวุโสที่อยู่ในชุมชนเควียร์จำนวน 12 คนเกี่ยวกับการเผชิญหน้ากับความสูงวัย เรื่องราวความสำเร็จในชีวิตที่ผ่านมา ความเสียใจกับสิ่งที่ทำหรือไม่ได้ลงมือทำ รวบรวมสิ่งละอันพันละน้อยจากคนที่อาบน้ำร้อนมาก่อนที่อยากบอกต่อให้กับเควียร์รุ่นหลัง
Let’s grow old together and even more unapologetically queer
Sources:
- https://xtramagazine.com/culture/queer-seniors-film-hollywood-205372
- https://www.lgbtmap.org/policy-and-issue-analysis/understanding-issues-facing-lgbt-older-adults